Marynarze Wojsk Ochrony Pogranicza Patronem IV Liceum Ogólnokształcącego
W 1945 r., z chwilą zakończenia działań wojennych, państwa Europy Środkowej, w tym Polska, przystąpiły do zabezpieczenia swoich granic w nowych warunkach politycznych i geograficznych. W tym celu 13. 09. 1945 r. powołano do ochrony polskich granic specjalistyczną formację wojskową – Wojska Ochrony Pogranicza (WOP).
Przez ponad 45 lat ochraniały one granice naszego kraju, w tym też morski odcinek. Już w pierwszych powojennych latach w systemie ochrony granicy morskiej wykorzystywano jednostki, które pływały pod zieloną banderą. Z upływem lat wzrastała ilość okrętów pełniących służbę w ochronie granicy. Wydzielenie jednostek pływających z nadmorskich – lądowych brygad WOP nastąpiło dopiero w połowie lat sześćdziesiątych. Wówczas to utworzono samodzielną jednostkę wyposażoną tylko w okręty, która początkowo nosiła nazwę 6 Brygada Okrętów Pogranicza (6 BOP) a następnie, od 14. 04. 1967 r., Morska Brygada Okrętów Pogranicza.
Morska Brygada Okrętów Pogranicza została przeznaczona do ochrony i obrony morskiej granicy państwowej. Okręty i kutry Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza pełniły służby dozoru, dyżury w portach w gotowości do wykonywania zadań interwencyjnych. Prowadziły działania związane z ochroną granicy, jak również w ramach dodatkowych zadań doraźne kontrole statków i innych jednostek pływających. Uczestniczyły w walce z przestępczością graniczną oraz patrolowaniem Polskiej Strefy Rybołówstwa Morskiego.
Od momentu powstania w 1946 r. IV Liceum Ogólnokształcące rozpoczęło współpracę z jednostką wojskową WOP w Gdańsku. Bardzo ważny dla naszej szkoły był rok 1971, w którym w Gdańsku Nowym Porcie oddano do użytku młodzież, nowy budynek IV LO sąsiadujący z Brygadą Wojsk Ochrony Pogranicza (pierwszy budynek szkoły znajdował się na terenie jednostki). 1 wrzesień 1971 r. był dniem inauguracji nowego roku szkolnego w IV LO i jednocześnie roku szkolnego w całej Polsce. Gen. Mieczysław Dębicki wręczył dyrektorowi liceum pani Izabelli Korzeniowskiej sztandar szkoły, ufundowany przez oficerów i marynarzy Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza. Przy głównym wejściu do liceum wmurowano tablicę pamiątkową. Imię szkoły wyrosło ze ścisłych kontaktów z wojskiem – Morską Brygadą Okrętów Pogranicza i Kaszubską Brygadą Wojsk Ochrony Pogranicza. W IV liceum powstał Szczep Harcerski „Jantar” i Morska Drużyna. Młodzież rozwijała swoje morskie zainteresowania, zdobywała specjalności. W szkole została utworzona Szkolna Izba Pamięci Narodowej. Zgromadzono tam materiały, eksponaty, listy związane z obroną Westerplatte, a także materiały dotyczące naszego Patrona – Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza. W 1983 r. Morskiej Brygadzie Okrętów Pogranicza nadano imię kmdr. por. Franciszka Dąbrowskiego - bohaterskiego obrońcy Westerplatte. Obecnie Franciszek Dąbrowski jest Patronem Gimnazjum nr 34 wchodzącego w skład Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 5.
O wysiłku jaki marynarze MBOP włożyli w skuteczne zabezpieczenie granicy morskiej i polskich interesów na morzu w okresie 25 lat istnienia tej formacji może świadczyć fakt przepłynięcia w służbie przez okręty pod zieloną banderą ponad 2,5 mln mil morskich. Podczas tych rejsów i pełnionych dyżurów rozpoznano m.in. 141 483 jednostki pływające i 63 293 jednostki obcych bander. Okręty MBOP uczestniczyły w 121 akcjach ratowniczych na morzu. W 1991 r. Morska Brygada Okrętów Pogranicza zakończyła swoją działalność w ochronie granicy morskiej. Z chwilą rozwiązania WOP i powołania nowej formacji – Straży Granicznej, zadania w zakresie ochrony morskiej granicy RP zaczął realizować Morski Oddział Straży Granicznej, który kontynuuje tradycję współpracy ze szkołą.
Opracowała Danuta Anuszewska na podstawie następujących materiałów:
- 50 lat IV Liceum Ogólnokształcącego im. Marynarzy WOP. Gdańsk. 1996.
- Bieniecki I., Dowódcy Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza (1966 – 1991). Gdańsk.
- Goryński G., Utworzenie i działalność Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza. Gdańsk.
- Siwek L., Monografia Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza 1966 – 1991.Gdańsk
- www.morski.strazgraniczna.pl
